เทคนิคการอธิบายและยกตัวอย่าง
เทคนิคการอธิบาย หมายถึง กลวิธีต่างๆที่ใช้ในการพูดแสดงรายละเอียดและให้ตัวอย่างให้ผู้เรียนเข้าใจ หายจากข้อสงสัย เกิดความชัดเจนในสิ่งนั้น หรือขยายความในลักษณะที่ช่วยให้ผู้อื่นเข้าใจเรื่องราวต่าง ๆ ได้ชัดเจนขึ้น ซึ่งอาจกระทำได้โดยการบอก การตีความ การสาธิต การยกตัวอย่าง ฯลฯ บางครั้งเพื่อให้การอธิบายเป็นที่เข้าใจได้ง่าย อาจจะใช้วัสดุอุปกรณ์ต่าง ๆ ประกอบการอธิบาย ก็จะช่วยทำให้ผู้ฟังสนใจและเข้าใจความหมายได้ดีขึ้น
ลักษณะการอธิบายที่ดี
1. เวลาที่ใช้ในการอธิบายไม่ควรนานเกินไป โดยปกติใจความที่สำคัญอาจจะใช้เวลาในการอธิบายเพียง 1 นาที หรือน้อยกว่านั้น เวลาที่ใช้ในการอธิบายเรื่องใดเรื่องหนึ่งในแต่ละครั้ง ไม่ควรเกิน 10 นาที เพราะการใช้เวลาที่ยาวนานเกินไป จะทำให้ผู้ฟังขาดความสนใจ และเกิดการเบื่อหน่าย ซึ่งจะทำให้ยากแก่การทำความเข้าใจและจดจำ
2. ภาษาที่ใช้ควรจะง่ายแก่การเข้าใจ ไม่ต้องแปล รัดกุม ไม่เยิ่นเย้อ น่าฟัง
3. สื่อการสอนหรือตัวอย่างที่ใช้ประกอบการอธิบายควรจะมีลักษณะน่าสนใจ และช่วยให้เข้าใจเรื่องที่อธิบายได้ง่ายขึ้น
4. การอธิบายควรจะให้ครอบคลุมใจความสำคัญได้ครบถ้วน
5. การอธิบายควรเริ่มจากเรื่องที่เข้าใจง่ายไปหาเรื่องที่เข้าใจยาก
6. ควรใช้ท่าทางประกอบเพื่อให้การอธิบายน่าสนใจ
7. ควรใช้แนวความคิดหรือการอธิบายของนักเรียนที่ครูให้อธิบายมาเป็นแนวทางในการอธิบายด้วย เพราะความเข้าใจตามแนวความคิดของนักเรียน ถ้าได้รับการอธิบายเพิ่มเติมจะช่วยให้เข้าใจดีขึ้น
8. ควรมีการสรุปประเด็นในการอธิบายด้วย
1. เวลาที่ใช้ในการอธิบายไม่ควรนานเกินไป โดยปกติใจความที่สำคัญอาจจะใช้เวลาในการอธิบายเพียง 1 นาที หรือน้อยกว่านั้น เวลาที่ใช้ในการอธิบายเรื่องใดเรื่องหนึ่งในแต่ละครั้ง ไม่ควรเกิน 10 นาที เพราะการใช้เวลาที่ยาวนานเกินไป จะทำให้ผู้ฟังขาดความสนใจ และเกิดการเบื่อหน่าย ซึ่งจะทำให้ยากแก่การทำความเข้าใจและจดจำ
2. ภาษาที่ใช้ควรจะง่ายแก่การเข้าใจ ไม่ต้องแปล รัดกุม ไม่เยิ่นเย้อ น่าฟัง
3. สื่อการสอนหรือตัวอย่างที่ใช้ประกอบการอธิบายควรจะมีลักษณะน่าสนใจ และช่วยให้เข้าใจเรื่องที่อธิบายได้ง่ายขึ้น
4. การอธิบายควรจะให้ครอบคลุมใจความสำคัญได้ครบถ้วน
5. การอธิบายควรเริ่มจากเรื่องที่เข้าใจง่ายไปหาเรื่องที่เข้าใจยาก
6. ควรใช้ท่าทางประกอบเพื่อให้การอธิบายน่าสนใจ
7. ควรใช้แนวความคิดหรือการอธิบายของนักเรียนที่ครูให้อธิบายมาเป็นแนวทางในการอธิบายด้วย เพราะความเข้าใจตามแนวความคิดของนักเรียน ถ้าได้รับการอธิบายเพิ่มเติมจะช่วยให้เข้าใจดีขึ้น
8. ควรมีการสรุปประเด็นในการอธิบายด้วย
แนวทางในการฝึกการอธิบาย
1. อ่านเรื่องให้ตลอดด้วยความตั้งใจ
2. สรุปใจความที่สำคัญของเรื่องเข้าด้วยกัน
3. นำใจความสำคัญที่สรุปมาทำแผนการสอน
4. ทำบันทึกการสอนแบบจุลภาค
5. ทดลองสอน และประเมินผลการสอน
1. อ่านเรื่องให้ตลอดด้วยความตั้งใจ
2. สรุปใจความที่สำคัญของเรื่องเข้าด้วยกัน
3. นำใจความสำคัญที่สรุปมาทำแผนการสอน
4. ทำบันทึกการสอนแบบจุลภาค
5. ทดลองสอน และประเมินผลการสอน
ข้อควรระลึกถึงในการฝึกการอธิบาย
1.ต้องเตรียมตัวล่วงหน้า
1.ต้องเตรียมตัวล่วงหน้า
2.ความแตกต่างระหว่างกลุ่มหรือบุคคล
3.ความพร้อมของครู
4.ถ้ามีโอกาสใช้สื่อ ก็ควรใช้
5.บุคลิกภาพ
5.บุคลิกภาพ
อ้างอิง
เข้าถึงได้จาก http://pisadd.212cafe.com/archive/2008-08-02 (วันที่ค้นข้อมูล : 25 สิงหาคม 2554).
อัญชลี แจ่มเริญ และคณะ. หลักการสอนและการเตรียมประสบการณ์ภาคปฏิบัติ. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพฯ: เฉลิมชัยการพิมพ์, 2526
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น